
Jednym z najbardziej znanych i od najdawniejszych czasów stosowanych w budownictwie spoiw mineralnych jest gips. Chemicznie pod ta nazwą kryje się uwodniony siarczan wapnia. W naturze gips jest minerałem dość rozpowszechnionym, a do tego o ciekawym i dekoracyjnym wyglądzie. Kryształy siarczanu wapnia mają charakterystyczny pokrój zwany jaskółczym ogonem, delikatny połysk i jasnobeżową barwę. Skałę gipsowa poddaje się rozdrobnieniu, wypaleniu i zmieleniu. Podczas wypału, materiał traci część wody krystalizacyjnej i staje się siarczanem półwodnym. W zależności od stopnia rozdrobnienia i innych warunków przerobu kamienia gipsowego, otrzymuje się spoiwo o różnym czasie wiązania i różnej wytrzymałości mechanicznej. Gips wiąże po wymieszaniu proszku z wodą – następuje wówczas powrót do gipsu dwuwodnego, analogicznego do minerału występującego w przyrodzie. Wiązaniu towarzyszy wzrost objętości i wydzielanie ciepła. Czas wiązania zależy od rodzaju gipsu – od kilku minut dla gipsu budowlanego lub dentystycznego aż do kilkudziesięciu dla gipsu szpachlowego. Pośrodku plasuje się czas wiązania gipsu sztukatorskiego i modelowego. Ponieważ wiązaniu spoiwa gipsowego towarzyszy wzrost objętości, nie ma konieczności dodawania wypełniacza do zaprawy gipsowej, ponieważ nie ma obawy występowania spękań.